Alles over nalatenschap wanneer je een eigendom bezit in Spanje. Zijn er verschillen voor residenten en niet-residenten? Wat gebeurt er met uw Spaanse eigendom na overlijden?

Wanneer u een eigendom in Spanje bezit en erfgenamen in België heeft, brengt dit specifieke juridische en fiscale vragen met zich mee. Wat zijn de gevolgen voor de nalatenschap? Hoe worden belastingen in Spanje en België geregeld? En is het voordeliger om resident in Spanje te worden? Hieronder vindt u een uitgebreid overzicht van alles wat u moet weten over deze complexe materie en als laatste geven we ook een rekenvoorbeeld mee, dus lees zeker tot het einde!

Erfbelasting in Spanje en België: Hoe werkt het?

In Spanje
In Spanje geldt erfbelasting (“Impuesto sobre Sucesiones y Donaciones”), die afhankelijk is van:
• De waarde van het onroerend goed: Hoe hoger de waarde, hoe meer belasting er wordt geheven.
• De relatie tot de overledene: Kinderen en echtgenoten betalen minder belasting dan verre familieleden of niet-verwante erfgenamen.
• De autonome regio’s: Elke regio heeft eigen regels en vrijstellingen. In de Comunidad Valenciana, waar Alicante ligt, zijn er bijvoorbeeld aanzienlijke vrijstellingen voor directe familieleden.
Voor Spaanse residenten geldt dat ze belasting betalen over hun wereldwijde vermogen, terwijl niet-residenten alleen belasting betalen over activa in Spanje.

In België
In België wordt erfbelasting geheven op basis van:
• Uw fiscale woonplaats: België belast uw erfgenamen op alle geërfd vermogen, ongeacht waar dit zich bevindt.
• De aard van de activa: Onroerend goed in Spanje wordt belast in Spanje, maar kan ook invloed hebben op de Belgische erfbelasting. Dankzij belastingverdragen tussen Spanje en België wordt dubbele belasting deels vermeden door een verrekening.

Resident of niet? Invloed op nalatenschap en belastingen

Waarom resident worden in Spanje?
Het worden van resident in Spanje biedt aanzienlijke voordelen:
1. Lagere erfbelasting voor erfgenamen: Spaanse residenten kunnen profiteren van gunstige regionale belastingregels. In de Comunidad Valenciana genieten directe erfgenamen vaak van hoge vrijstellingen en lagere tarieven.
2. Toepassing van Spaanse wetgeving: Residenten kunnen de Europese successieregelingen benutten, die meer flexibiliteit bieden bij de verdeling van de nalatenschap.

Nadelen van residentie in Spanje
Hoewel er voordelen zijn, brengt residentie in Spanje ook nadelen met zich mee:
• Wereldwijd belastbaar inkomen: Spaanse residenten betalen belasting over hun volledige inkomen, inclusief inkomsten uit België.
• Sociale verplichtingen: Residentie vereist dat men minimaal 183 dagen per jaar in Spanje verblijft, wat praktische gevolgen kan hebben voor familie- en werkverplichtingen.

Belastingverdragen en dubbele belasting
Dankzij verdragen tussen Spanje en België kunnen erfgenamen dubbele belasting grotendeels vermijden. Dit werkt als volgt:
• Belastingheffing in Spanje: Eerst wordt erfbelasting betaald in Spanje over het Spaanse onroerend goed.
• Verrekening in België: Erfgenamen kunnen de Spaanse belasting aftrekken van de Belgische erfbelasting op hetzelfde vermogen.
Let op: De verrekening dekt meestal niet het volledige bedrag, wat betekent dat er alsnog verschillen kunnen zijn.

Juridische aspecten: Welke wetgeving is van toepassing?

Europese Erfrechtverordening
Volgens de Europese Erfrechtverordening is de wetgeving van het land waar de overledene zijn laatste gewone verblijfplaats had, van toepassing op de nalatenschap. Als u resident bent in Spanje, geldt de Spaanse wetgeving, tenzij u expliciet kiest voor de Belgische wetgeving in uw testament.
Testament opstellen
Het opstellen van een Spaans testament wordt sterk aanbevolen voor eigenaars van onroerend goed in Spanje. Hiermee voorkomt u:
• Onnodige vertragingen bij de afhandeling van de nalatenschap.
• Verwarring over de toepasselijke wetgeving.

Praktische tips voor eigenaars van Spaans vastgoed
1. Laat uw eigendom registreren: Zorg dat uw eigendom correct geregistreerd staat in het Spaanse eigendomsregister (Registro de la Propiedad).
2. Regel uw residentiestatus: Overweeg of het voordelig is om resident te worden in Spanje, afhankelijk van uw situatie.
3. Overweeg successieplanning: Bespreek met een fiscalist of jurist hoe u uw nalatenschap het best kunt structureren.
4. Houd rekening met nieuwe regels: In Spanje worden regelmatig nieuwe wetten ingevoerd die invloed hebben op toeristische verhuur en erfbelasting.

Rekenvoorbeeld
Hier is een rekenvoorbeeld waarin een vrouw (resident in België) overlijdt met een woning van €300.000 in Alicante en €150.000 op haar bankrekening in België. Zij laat twee kinderen na.

1. Erfbelasting in Spanje
De woning in Spanje valt onder de Spaanse successierechten. De erfbelasting in Spanje varieert per regio; in Alicante (Valencia-regio) geldt:
• Tarieven tussen 7,65% en 34%, afhankelijk van de erfgenaam en de waarde van de nalatenschap.
• Kinderen (eerste graad) profiteren van een vrijstelling van €100.000 per erfgenaam.
Berekening voor de Spaanse woning (€300.000):
1. Vrijstelling: Elk kind krijgt €100.000 vrijstelling.
o Belastbaar bedrag: €300.000 − (€100.000 × 2) = €100.000.
2. Toepasselijk tarief:
o Tot €100.000 is het tarief ~9%.
Te betalen erfbelasting in Spanje:
o €100.000 × 9% = €9.000, te verdelen over de erfgenamen (elk €4.500).

2. Erfbelasting in België
In België wordt de totale nalatenschap belast (waarde in België + waarde in Spanje). De erfbelasting in Vlaanderen bedraagt:
• 3% op de eerste €50.000.
• 9% op €50.000–€250.000.
• 27% op alles boven €250.000.
Totale nalatenschap:
• Woning in Spanje: €300.000.
• Bankrekening in België: €150.000.
• Totale waarde: €450.000.
Berekening erfbelasting in Vlaanderen per kind:
1. Per erfgenaam (helft van €450.000 = €225.000):
o Eerste €50.000 × 3% = €1.500.
o Volgende €175.000 × 9% = €15.750.
o Totaal per erfgenaam: €1.500 + €15.750 = €17.250.
Totaal erfbelasting in België:
o 2 kinderen × €17.250 = €34.500.

Samenvatting van de belastinglast
1. In Spanje: €9.000 (€4.500 per erfgenaam).
2. In België: €34.500 (€17.250 per erfgenaam).
Totale belasting per erfgenaam:
• €4.500 (Spanje) + €17.250 (België) = €21.750.
Totale belasting voor beide kinderen:
• €9.000 (Spanje) + €34.500 (België) = €43.500.

MAAR: Kan het betaalde bedrag in Spanje in mindering gebracht worden op het bedrag dat te betalen is in België?
Ja, erfbelasting die in Spanje is betaald, kan in mindering worden gebracht op de Belgische erfbelasting, dankzij bilaterale verdragen en Belgische belastingregels. België heeft een regeling om dubbele belasting te vermijden op nalatenschappen die buiten België worden belast, zoals vastgelegd in de belastingverdragen.
Hoe werkt het?
1. Betaling van Spaanse erfbelasting:
o De erfgenamen betalen eerst de erfbelasting in Spanje over het Spaanse vastgoed. Dit is verplicht voordat zij over het vastgoed mogen beschikken.
2. Dubbele belasting vermijden in België:
o Voor goederen die in het buitenland (zoals Spanje) worden belast, voorziet België een aftrekmechanisme. De buitenlandse erfbelasting (in dit geval €9.000, zoals berekend in de vorige vraag) wordt in mindering gebracht op de Belgische erfbelasting, maar enkel voor het deel van de nalatenschap dat in Spanje is belast.
3. Beperkingen:
o De aftrek geldt enkel voor het deel van de Belgische erfbelasting dat betrekking heeft op het Spaanse onroerend goed. Als het Spaanse bedrag hoger is dan de Belgische belasting op dat deel, wordt geen extra terugbetaling gedaan.
In het voorbeeld:
• Belgische erfbelasting op de woning (€300.000):
o Elk kind betaalt €225.000 (€300.000/2 + €75.000).
o Aftrek van €4.500 per kind vanuit Spanje mogelijk.
Dit voorkomt dubbele belasting over hetzelfde deel van de nalatenschap.